-Delile
- Umthetho wemvelo
- Umthetho omuhle
- Umthetho wamanje
- Ilungelo lenhloso nelokuzithoba
- Izibonelo zomthetho wemvelo
- Izibonelo zomthetho omuhle
- Izibonelo zomthetho wamanje
- Izibonelo zomthetho onenhloso nowokuzithoba
I- kwesokudla Kuyisethi yezimiso nezinkambiso ezilawula umphakathi othize. Kunamalungelo atholakala kumuntu (amalungelo emvelo) futhi kukhona namanye amalungelo adalwa futhi alawulwa ngamalungu omphakathi ukugcina ubulungiswa kanye nokuhleleka komphakathi (umthetho omuhle). Ngaphezu kwalokho, ngokuya ngezici ezithile, ilungelo kungaba ngelamanje, lenhloso nelokuzithoba.
Umthetho wemvelo
I- umthetho wemvelo Kwakhiwa imigomo nezimpawu okukhona umuntu wonke anakho ngeqiniso lokuthi ungumuntu. Angamalungelo ancike esimweni somuntu. Ngokwesibonelo: ilungelo lokuqina ngokomzimba nangokokuziphatha, ilungelo lokucabanga nokuzindla, ilungelo lokuphila.
Bangamalungelo aphezulu futhi ngaphambi komthetho omuhle. Zisemhlabeni wonke, aziguquki futhi zakha isisekelo samalungelo abantu jikelele. Lawa malungelo axhomeke ekuziphatheni nasekuziphatheni.
Umthetho omuhle
Umthetho ovumayo yilowo abantu abawusebenzisayo ukusungula izinkambiso zokuhlalisana emphakathini. Leli lungelo lisungulwa emithethweni, ezimisweni, unswinyo, imigomo; izinkambiso zomthetho ezihlinzeka ngohlaka lokuhleleka, ukulingana nobulungiswa emiphakathini.
Umthetho oqondile uthola isisekelo sawo emthethweni wemvelo, ubhalwe futhi ulawulwe ngokomphakathi ngamunye. Ngokwesibonelo: ilungelo lezokungcebeleka, ilungelo lokuqulwa kwecala ngendlela efanele.
Umthetho wamanje
Ilungelo lamanje umthetho osebenza endaweni nesikhathi esithile futhi ukuhambisana kwawo kuphoqelekile. Angamalungelo ahanjiswa ngokubhaliwe futhi anesikhathi esithile sokufaka isicelo. Ngokwesibonelo: ikhodi yokujezisa, imisebenzi yamasiko.
Lolu hlobo lomthetho yilolo oluvumelanisa nentuthuko nezinguquko zepolitiki, ezenhlalo nezamasiko omphakathi othile. Okuphambene nomthetho okhona yilungelo elichithwe noma elihoxisiwe. Akuwona wonke amalungelo avumelekile.
Ilungelo lenhloso nelokuzithoba
Ilungelo lenhloso lakhiwa ngemithetho ebeka isimilo esithile esimweni. Ziyizibopho okufanele zihlonishwe. UMbuso kumele uqinisekise ukuthobela kwawo futhi ubeke izinhlawulo. Ngokwesibonelo: dilungelo lokwenqabela ukuthathwa kwalezi zimpahla okungezona ezabo, ilungelo lempahla yangasese.
Ilungelo lokuzithoba lenziwa ngamandla noma amandla umuntu othile anawo ngaphakathi kwendawo, okubavumela ukuthi benze ngendlela ababona ilungele kakhulu ukuhlangabezana nezidingo zabo kanye nezintshisekelo zabo. Kususelwa esivumelwaneni sokuvumelana lapho isenzo noma ukweqiwa kuyadingeka kothile. Kuyimvume etholakala kwilungelo lenhloso. Ngokwesibonelo: ilungelo lobunikazi, amalungelo ezentengiso, izinkontileka.
Womabili la malungelo (okucatshangelwe kanye nenjongo) anobudlelwano bokuhlalisana ndawonye. Ngokwesibonelo: Ngenkathi ilungelo lenhloso liphoqa ukukhokhwa kwezikweletu; ilungelo lokuzithoba yilona elivikela okweletwayo lapho efuna inkokhelo yesikweletu esishiwoyo.
Izibonelo zomthetho wemvelo
- Ilungelo lokudla
- Ilungelo lokukhosela
- Ilungelo lokuthola ukwelashwa okuhle
- Ilungelo lenkululeko
- Ilungelo lokusebenza
- Ilungelo lokulingana
- Ilungelo lempahla
- Ilungelo lobunikazi
Izibonelo zomthetho omuhle
- Ilungelo lokuthola imfundo yomphakathi
- Kuze kufakwe amantombazane, abafana kanye nentsha ekhubazekile
- Ilungelo lemfihlo
- Ilungelo lobuzwe
- Ilungelo lokuhleleka komphakathi
- Ilungelo lenkululeko yezinkolelo zokuziphatha, umcabango, unembeza, inkolo namasiko
- Ilungelo lenkululeko yokukhuluma kanye lokuthola ulwazi
- Ilungelo lenkululeko yokucabanga
- Ilungelo lempahla yangasese
- Ilungelo lokuvikelwa kwempahla yangasese
- Ilungelo lokuvikelwa kwezempilo kanye nokuvikeleka komphakathi
- Ilungelo lokuvikelwa komuntu ngamunye
- Ilungelo lokuqiniseka ngokomthetho kanye nenqubo efanele
- Ilungelo lokuphila, ukusinda nentuthuko
- Ilungelo lokungabandlululwa
- Ilungelo lokuthatha umshwalense
- Ilungelo lokukhoseliswa
- Ilungelo lokubamba iqhaza kuhulumeni
- Ilungelo lempilo engenalo udlame nobuqotho bomuntu siqu
- Ilungelo lokuhlala ezimeni zenhlalakahle kanye nentuthuko enempilo ehlanganisiwe
- Ilungelo lokuphila njengomndeni
- Ilungelo lokuphumula nokuzijabulisa
- Ilungelo lokuhlangana nokuhlangana
- Right to the presumption of msulwa
- Ilungelo lokuqashelwa kobuntu obusemthethweni
- Ilungelo lokubamba iqhaza
- Ilungelo lokujikeleza emigwaqeni yomphakathi
- Ilungelo lokubekwa phambili
- Amalungelo ezingane zabokufika kanye nentsha
- Ilungelo lokuvikelwa ngumthetho
Izibonelo zomthetho wamanje
- Ikhodi Yephenal
- Amalungelo ezolimo
- Amalungelo ezimayini
- Ikhodi Yomphakathi
- Imithetho yezabasebenzi
- Ikhodi Yokuziphatha Yobungcweti
- Ikhodi yenqubo
- Ikhodi Yezentengiso
Izibonelo zomthetho onenhloso nowokuzithoba
- Amalayisense noma izimvume zokuvumela ibhizinisi noma inkampani
- Imithetho yezindaba zokuhweba
- Imithetho yemigwaqo nezokuthutha
- Izinkontileka
- Qhubeka: Nomthetho womphakathi, wangasese nowenhlalo